Hep Osmanlı'dan mı gideceğiz, biraz da yakın tarihe dönelim. Hem de bizimle bağlantılı olmasına rağmen başka bir ülkeye çevirelim; Almanya'ya. Versay antlaşmasını bilirsiniz, bizim için Sevr neyse onlar içinde Versay o dur. Yani kaybedilen devletlerin anasını ağlatan antlaşmalar. Bu antlaşmalarla ülkeyi mahvetmenin iki yolu vardır birisi topraklarını paylaşmaktır ki bu Türkiye'nin başına gelen. İkincisi ise tahmin edilemeyecek kadar tazminat. İşte Almanya'ya bunu yaptı itilaf devletleri, 1921 yılı şartlarını düşünerek 56 "milyar" doları kafanızda bir tartın.
Bu rakam o kadar büyük bir rakam ki, Almanya ekonomisi çöktü. Ülkede hiper enflasyon ortaya çıktı. Alman markı o kadar değersizleşti ki yaklaşık 50 bin mark 1 dolara denk gelmeye başladı. İşte işin spekülatif kısmı bundan sonra başlıyor; 1.si Amerika'nın dalga geçmek amacıyla Alman sınırlarında para taşıyan bir uçak dolusu Mark'ı bıraktığıdır. 2. ise çok daha ilginç. Alman parasının ne kadar değersizleştiğini gösteriyor. Almanlar o dönemde ekmek almaya bile içi para dolu sepetlerle gidiyorlar. Hele 1 kilo etin o zamanki değeri var ki (tam sayıyı hatırlayamadım) aman aman.
İşte zaten bu antlaşma Hitler'in ve Nazi partisinin çıkışı olarak kabul edilir. Hatta şu anda bile Almanya'da bu antlaşmayı yapanlara "hain" olarak bakılır.
2 yorum:
bu olayla ilgili de amerika almanya ekonomisini canlı tutmak için ortaya New Deal adlı bir plan ortaya atar bu kabul edilir ama sonra amerika da kara perşembe yaşanır...
Öncelikle maalesef ki sıkça takip etmediğim bu blogda yeni rastlaştığım bu enfes yazı dizisi için Doğuş kardeşime tebrik ve teşekkürlerimi iletirim. Gel gelelim sebeb-i kalemimize: Prusya'dan Almanya'ya, Osmanlı'dan Türkiye'ye ne kadar kayıp yaşayarak geldiğini göz önüne alarak Versay'ın çok ağır bir antlaşma olmasına rağmen bizim Sevr'imiz kadar olmadığını düşünüyorum. Mesele "bizim"in cümle içinde geçmesi değildir, savaşın sanki Ortadoğu için yapıldığı gibi bir sonuç ortaya çıkmasıdır.
Muhabbetlerimi arz ederim.
Yorum Gönder